نوشته‌ها

در اهمیت تنظیمات پیشفرض هیچ شکی نیست. در اکثر موارد تنظیمات پیشفرض به گونه‌ای تنظیم می‌شود تا بهترین کارایی را به کاربران داده و آن‌ها را راضی نگه دارد. همچنین در اکثر اوقات، کاربران تنظیمات پیش‌فرض دستگاه یا سرویس خود را تغییر نمی‌دهند، بنابراین شرکت‌ها موظف هستند تا این تنظیمات را به گونه‌ای تعیین کنند که حریم خصوصی کاربران حفظ شود.

اگر اخبار فناوری اطلاعات، به خصوص اخبار امنیت سایبری در این حوزه را دنبال کرده باشید، از حاشیه‌های پیرامون استراق سمع کاربران اطلاع دارید (میکروفن مخفی در دستگاه های گوگل و باگ امنیتی استراق سمع گوشی را بخوانید). یکی از این حاشیه‌ها، گوش دادن کارمندان اپل به صدای افرادی بود که از دستیار هوشمند سیری استفاده می‌کردند. گرچه اپل در پنهان کردن هویت صدای افراد نهایت تلاش خود را کرده بود، چیزی از جنجال پیرامون این خبر کم نشد.

مهم‌تر از همه اینکه اپل در این مورد از دستیار هوشمند گوگل و همینوطور الکسا (دستیار هوشمند آمازون) نیز بدتر عمل کرده بود. چراکه استفاده از سیری منوط به ذخیره صدای شما توسط اپل بود و راهی برای استفاده از سیری بدون ضبط صدای کاربران در سرورهای اپل وجود نداشت. دوم اینکه اپل راه ساده‌ای برای پاک کردن این صداها فراهم نکرده بود. این درحالی است که گوگل و آمازون هر دو راهکارهای آسانی برای پاک کردن آرشیو صدای کاربران فراهم کرده بودند.

حالا اپل با تغییراتی که در تنظیمات پیشفرض دستیار هوشمند خود اعمال کرده است، نه تنها مشکلات پیشین را حل کرده، بلکه مثل همیشه از رقبای خود هم پیشی گرفته است. حالا، نه تنها کاربران می‌توانند اجازه ضبط صدای خود را فعال و غیرفعال کنند، بلکه تنظیمات پیش فرض نیز به غیرفعال تغییر یافته تا خیال کاربران از حریم شخصی خود راحت باشد.

مقایسه امنیت حریم خصوصی دستیارهای هوشمند

سیریدستیار گوگلالکسا
تنظیمات پیشفرض ضبط صداغیرفعالفعالفعال
قابلیت استفاده بدون ضبط صدابلهبلهخیر
قابلیت پاک کردن آرشیو صداهای ذخیره شدهبله بلهبله
ارتباط صداهای ذخیره شده با حساب کاربریخیربلهبله

یکی از بهترین ویژگی‌های سیری، عدم ارتباط صداهای ضبط شده با حساب کاربری افراد است که باعث می‌شود شناسایی حساب کاربری افراد از طریق صداهایشان تقریبا غیرممکن شود.

گوگل اخیرا از ویژگی جدیدی رونمایی کرده است که به کاربران اجازه می‌دهد تا تاریچه اطلاعات مکانی و فعالیت‌های آنلاین خود را به صورت اتوماتیک پاک کنند. با استفاده از این قابلیت جدید، کابران می‌توانند با انتخاب بین گزینه‌های ۳ ماهه و ۱۸ ماهه، مدت زمانی که می‌خواهند اطلاعات مربوط به فعالیت آنلاین و تاریخچه مکانی‌شان ذخیره شود را انتخاب کنند. بر این اساس، در صورتی که گزینه ۳ ماهه را انتخاب کنید، اطلاعات قدیمی‌تر از ۳ ماه گذشته پاک شده و از این پس فقط اطلاعات ۳ ماه گذشته شما ذخیره می‌شود.

رسواییِ مربوط به ردیابی موقعیت مکانی کاربران، که سال گذشته لو رفته بود، باعث شد تا گوگل این قابلیت جدید را به سیستم خود اضافه کرده و یک گام در جهت افزایش امنیت اطلاعات سایبری کاربران و بهبود حریم خصوصی آن‌ها بردارد. طی رسوایی سال گذشته، مشخص شد که حتی در صورت غیرفعال کردن گزینه «تاریخچه مکانی»، گوگل دست از ردیابی موقعیت مکانی شما بر نمی‌دارد و برای غیر فعال کردن آن به صورت کامل باید تنظیمات مربوط به «فعالیت وب و اپ» را هم غیر فعال کنید.

این قابلیت طی هفته‌های آینده به مرور برای کاربران سرار دنیا فعال می‌شود. قابل به ذکر است که گزینه پاک کردنِ‌ دستی اطلاعات، در کنار این قابلیت جدید، همچنان وجود خواهد داشت. همچنین در صورتی که می‌خواهید به آسانی و در فاصله‌های زمانی کوتاه‌تر، تاریخچه اطلاعات و فعالیت‌های خود در گوگل را حذف کنید، می‌توانید اپلیکیشن جامبو را امتحان کنید.

مدت زمان زیادی است که شبکه‌های اجتماعی تنظیماتی را برای مدیریت حریم خصوصی کاربرانشان فراهم کرده‌اند. ولی هنوز هم با موقعیت‌هایی روبرو می‌شویم که یک توییت یا نوشته‌ی فیسبوک خجالت‌آور، توسط افرادی که اصلا انتظارش را نداشتیم، خوانده می‌شوند. جامبو برنامه کاربردی جدیدی برای گوشی‌های موبایل آیفون است که کار شما را برای مدیریت محتوا و تنظیمات حریم خصوصی شبکه‌های اجتماعی‌تان راحت می‌کند.

خالق این برنامه پیر والاد است که بعد از فروش شرکتش به مایکروسافت، کار روی این اپلیکیشنِ حفاظت از حریم شخصی را آغاز کرد. چنانچه خودش می‌گوید، «از سال گذشته و رسوایی ماجرای کمبریج آنالیتیکا، نگرش عموم به اطلاعاتی که در اختیار شرکت‌ها قرار می‌دهیم و اینکه چطور این اطلاعات بعد از گذشت سال‌ها، می‌تواند به ما ضربه بزند، عوض شد. پیر والاد و تیم ۶ نفره‌اش ساکن نیویورک بوده و اپلیکیشن جامبو را وکیل دیجیتالی کاربران در حفاظت از امنیت و حریم خصوصی آن‌ها معرفی می‌کند.

اولین نسخه این برنامه برای iOS معرفی شده و به زودی نسخه اندروید آن نیز منتشر خواهد شد. برنامه جامبو فعلا قابلیت مدیریت حریم شخصی کاربران توییتر، فیسبوک، گوگل و الکسای آمازون را دارد. طبق برنامه شرکت سازنده، در آینده اینستاگرام و تیندر هم به این لیست اضافه می‌شوند. در بخش توییتر، کاربران امکان حذف توییت‌های خود در بازه‌های زمانی متفاوت را خواهند داشت. البته، هنگام پاک کردن توییت‌ها، نسخه پشتیبان این اطلاعات در گوشی شما ذخیره می‌شود که توسط همین برنامه قابل رویت خواهد بود. رمز عبور شما هم نه در خود برنامه، بلکه در جاسوییچی iOS یا همان Apple Keychain ذخیره می‌شود.

جامبو در قسمت فیسبوک، تنظیمات بسیار ساده‌ای دارد. کاربران در این بخش می‌توانند از بین «ضعیف»، «معمولی» و «قوی»، تنظیمات حریم شخصی فیسبوک خود را تغییر دهند. با توجه به اینکه فیسبوک برای تغییر این تنظیمات، رابط برنامه‌نویسی یا api ارائه نمی‌کند، جامبو با شبیه‌سازی روند کلیک روی این تنظیمات، آن‌ها را تغییر می‌دهد. مشابه فیسبوک و توییتر، این برنامه این قابلیت را دارد تا تاریخچه‌ی جستجوی کاربران در گوگل و صداهایی که توسط الکسا در سرورهای آمازون ذخیره شده است را پاک کند.

هنوز معلوم نیست شرکت‌های شبکه‌های اجتماعی چه واکنشی به اپلیکیشن جامبو، که تاکنون ۳.۶ میلیون دلار سرمایه جذب کرده است، داشته باشند. اما در صورت مقابله با این برنامه، وجهه‌ی آن‌ها در افکار عمومی از گذشته هم بدتر خواهد شد. جامبو را می‌توانید همین حالا از اپل استور نصب کنید.

اپل در همایش شوتایم که روز گذشته برگزار شد، از کارت اعتباری اپل رونمایی کرد. خرید با این کارت اعتباری تعرفه‌ای نخواهد داشت، همچنین نرخ بهره پایین‌تری به این کارت‌ها تعلق گرفته و پاداش‌های بهتری هم خواهد داشت.

برای گرفتن کارت اپل، کاربران کافی است در برنامه کیف پول اپل ثبت نام کرده و یک کارت دیجیتالی دریافت کنند که تنها بعد از چند دقیقه در مراکزی که اپل پی (Apple Pay) را می‌پذیرند، قابل استفاده خواهد بود. در نهایت یک کارت فیزیکی تیتانیومی هم وجود خواهد داشت، اما بدون شماره، رمز CVV، تاریخ انقضا یا امضا. همه‌ی این اطلاعات داخل برنامه اپل پی نگهداری می‌شوند.

به جای سیستم پاداش امتیازی، کارت اپل پاداش نقدی خواهد داشت که به صورت روزانه به اعتبار کارت اضافه می‌شوند تا در خریدهای بعدی استفاده شود. کلیه خریدهایی که با کارت اپل و نرم‌افزار اپل پی انجام شود، ۲ درصد پاداش نقدی خواهند داشت. این پاداش برای خرید کالا و سرویس‌های اپل ۳ درصد و برای خرید با کارت فیزیکی ۱ درصد است.

همانطور که انتظار می‌رفت، کارت اعتباری اپل با همکاری گلدمن ساکس ایجاد شده و از مسترکارت برای پردازش پرداخت‌های آن استفاده می‌شود. مانند دیگر محصولات اپل، حفظ حریم خصوصی از ویژگی‌های اصلی کارت اعتباری اپل است. طبق گفته اپل، همه اطلاعات روی گوشی افراد ذخیره شده و اپل هیچ اطلاعی از کالای خریداری شده، محل خرید و مقداری که برای آن پرداخت کردید نخواهد داشت. همچنین اپل قول داده که گولدمن ساکس نیز این اطلاعات را برای مارکتینگ و تبلیغات به شرکت‌های ثالث نمی‌فروشد.

گوگل از ماژول جدیدی برای فریمورک یادگیری ماشین خود، به نام تنسورفلو (TensorFlow)، پرده‌برداری کرده که به توسعه‌دهندگان این امکان را می‌دهد تا با اضافه کردن چند خط کد به مدل‌های هوش مصنوعی خود، حریم خصوصی آن را بهبود دهند.

تنسورفلو یکی از پراستفاده‌ترین ابزارها برای ساخت برنامه‌های یادگیری ماشین است که بسیاری از توسعه‌دهندگان در سراسر جهان از آن برای ساخت برنامه‌هایی مانند الگوریتم‌های تشخیص متن، صدا و تصویر استفاده می‌کنند. با معرفی «حریم خصوصی تنسورفلو»، این توسعه‌دهندگان قادر خواهند بود تا با استفاده از یک تکنیک آماری به نام «محرمانگی تفاضلی» از اطلاعات کاربران محافظت کنند.

کری رادِبا، مدیر محصول گوگل در مصاحبه‌اش با سایت ورج گفت: «اگر این امکان را به تنسورفلو اضافه نمی‌کردیم، پیاده‌سازی آن به صورت مجزا برای تیم‌ها بسیار سخت بود. بنابراین برای ما بسیار مهم بود تا این امکان را به صورت متن باز به تنسورفلو اضافه کرده و به شروع جامعه آن کمک کنیم.»

نحوه عملکرد «محرمانگی تفاضلی» پیچیدگی زیادی دارد، اما اگر بخواهیم به زبان ساده بگوییم، «محرمانگی تفاضلی» یک رویکرد ریاضی است که با استفاده از آن مدل‌های هوش مصنوعی که با داده‌های کاربران آموزش می‌بینند، نمی‌توانند اطلاعات قابلِ شناساییِ خصوصی را کدگذاری کنند. این یکی از شیوه‌های معمول برای حفاظت از اطلاعات شخصی در ساخت هوش مصنوعی است. اولین بار اپل در سرویس‌های هوش مصنوعی iOS 10 از آن رونمایی کرد و گوگل هم در بعضی از امکانات هوش مصنوعی خود، مانند پاسخ هوشمند جیمیل، از آن استفاده می‌کرد.

برای درک بهترِ تهدیدات سرویس‌های هوش مصنوعی در حریم خصوصی، این سناریو را در نظر بگیرید:‌سرویس پاسخ هوشمند جیمیل با استفاده از داده‌هایی که از بیش از یک میلیارد کاربر جیمیل جمع‌آوری می‌کند، پاسخ‌های پیشنهادی خود را تولید می‌کند. این داده‌ها شامل شخصی‌ترین اطلاعات افراد است (هر اطلاعاتی که در ایمیل رد و بدل می‌شود). حال تصور کنید که اگر جیمیل یکی از جملات شما را، کلمه به کلمه، به عنوان پاسخ پیشنهادی به کاربران دیگر پیشنهاد دهد چه فاجعه‌ای رخ می‌دهد.

«محرمانگی تفاضلی» با استفاده از «اطمینان ریاضی» این احتمال را از بین می‌برد. به عبارت دیگر، شما خروجی خواهید داشت که مستقل از داده‌های هر فرد است. نقطه ضعف این روش این است که ممکن است بعضی از اطلاعات مورد نظر پاک شود،‌ به خصوص در مواقعی که داده‌ها فقط یک بار در دیتاست ظاهر می‌شوند.

گوگل گفته که با اضافه کردن تنها ۴ یا ۵ خط کد می‌توان از این ویژگی استفاده کرد و نهایتا، استفاده از ابزارهای متن باز باعث جذب استعدادهای بیشتری خواهد شد.

طبق گزارش اخیر گروه بین‌المللی حریم خصوصی (Privacy International – PI) نرم‌افزارهای اندرویدی بعضی از شرکت‌های مهم، مانند دولینگو و یلپ (Yelp) هنوز اطلاعات گوشی‌های کاربران را به صورت مستقیم به فیسبوک ارسال می‌کنند. ارسال این اطلاعات، حتی اگر حساب کاربری فیسبوک نداشته باشید یا وارد حساب کاربری خود نشده باشید نیز انجام می‌شود. به غیر از اپلیکیشن‌های مذکور، دو برنامه اسلامی، یک برنامه مسیحی و یک برنامه جستجوی مشاغل به نام Indeed نیز اطلاعات مشابهی را به فیسبوک ارسال می‌کنند. این اطلاعات می‌تواند برای شناسایی افراد هنگام گشت و گذار در این شبکه اجتماعی مورد استفاده قرار گیرد.

هنوز مشخص نیست که این داده‌ها دقیقا شامل چه نوع اطلاعاتی هستند اما احتمالا شامل شناسه‌های اختصاصی باشد که به فیسبوک در رهگیری افراد در سرویس‌های مختلف خود کمک خواهد کرد.

طبق گزارش اولیه این گروه که در دسامبر سال گذشته منتشر شد، فیسبوک به طور معمول کابران خود و حتی کسانی که حساب کاربری فیسبوک ندارند را با ابزارهای تجاری خود (Facebook Business Tools) رهگیری می‌کند. این عمل توسط توسعه‌دهندگانِ برنامه‌های موبایل و بوسیله کیت توسعه نرم‌افزار فیسبوک (SDK) صورت می‌گیرد. بعد از انتشار این گزارش، بسیاری از برنامه‌های اندورید مانند اسپاتیفای و اکثر برنامه‌های iOS ارسال اطلاعات را متوقف کردند. در هر صورت، برنامه‌های دولینگو، یلپ و بسیاری برنامه‌های دیگر که تعداد دقیق آن‌ها مشخص نیست، هنوز ارسال اطلاعات به فیسبوک را متوقف نکرده‌اند.

انتشار قابلیت حذف تاریخچه فیسبوک، که قرار بود به عنوان ابزاری برای پاک کردن فعالیت کاربران در این شبکه اجتماعی مورد استفاده قرار گیرد، تا پایان سال جاری به تعویق افتاد. این قابلیت به کاربران فیسبوک اجازه خواهد داد تا جلوی استفاده سایت‌ها و ابزارهای ثالث از اطلاعاشان را بگیرند.

وعده‌ی این ابزار برای حذف تاریخچه فیسبوک، ماه می سال گذشته و با هدف برگرداندن اعتبار فیسبوک داده شده بود. در آن زمان، مارک زوکربرگ این ویژگی را به ابزار حذف تاریخچه مرورگرهای اینترنتی تشبیه کرده و قدمی مثبت برای بازسازی وجهه‌ی این شرکت بعد از ماجرای کمبریج آنالیتیکا عنوان کرده بود: «در مرورگرهای اینترنتی، شما راهکاری ساده برای پاک کردن تاریخچه و کوکی‌های خود دارید. گرچه بسیاری از سایت‌ها برای عملکرد مناسب به این کوکی‌ها احتیاج دارند ولی همیشه باید امکان پاک کردن آن‌ها وجود داشته باشد. ما در حال ساخت ابزاری مشابه در فیسبوک هستیم که به شما این امکان را می‌دهد تا به سادگی تاریخچه فیسبوک خود را، شامل صفحات بازدیدشده، کلیک‌ها و غیره، پاک کنید.»

هنوز نحوه عملکرد دقیق این ابزار مشخص نیست اما بسیاری از ابزارهای تجزیه و تحلیل و ردیاب‌های فیسبوک که فعالیت کاربران در سایت و بیرون آن را پایش می‌کنند، به این اطلاعات وابسته‌اند. بنابراین ابزاری برای حذف تاریخچه، تاثیر زیادی روی قابلیت تبلیغات هدفمند در فیسبوک خواهد گذاشت. علیرغم تاثیری که این ویژگی روی تجارت تبلیغاتی فیسبوک خواهد داشت، زاکربرگ این ابزار را برای جلب اعتماد کاربران فیسبوک ضروری می‌داند.

بنا به گزارشات، مراحل تست این ویژگی در بهار آینده آغاز خواهد شد.

گوگل که از سال ۲۰۱۴ با خرید کمپانی نِست وارد عرصه امنیت خانگی شده است، در اوایل ماه جاری اعلام کرد که کاربران دستگاه‌های هشدار و امنیت خانگی نِست می‌توانند با آپدیت کردن دستگاه خود از دستیار هوشمند گوگل استفاده کنند. این در حالی است که وجود میکروفن در این دستگاه‌ها توسط گوگل اعلام نشده بود و دفترچه راهنما و مشخصات فنی دستگاه نیز هیچ اشاره‌ای به وجود میکروفن نکرده بودند.

با توجه به اینکه هیچ کدام از کاربران از وجود این میکروفون آگاه نبودند، این موضوع می‌تواند برای گوگل دردسرساز شود. البته سخنگوی گوگل در  مصاحبه‌ای که با بیزنس اینسایدر داشته، خطای گوگل را پذیرفته و اعلام کرده است که وجود این میکروفن قرار نبوده مخفی باشد و خطای گوگل باعث شد تا این قابلیت در مشخصات فنی دستگاه ذکر نشود: «این میکروفن هیچ وقت روشن نشده و تا زمانی که کاربر آن را فعال نکند روشن نخواهد شد. اکثر دستگاه‌های امنیتی از میکروفن برای تشخیص صدای محیط استفاده می‌کنند. وجود میکروفن در دستگاه‌های ما نیز برای ارائه خدمات اضافی در آینده، مانند سیستم تشخیص صدای شکستن شیشه بود».